1940

Maciejewski rozpoczyna współpracę ze szwedzkim radiem, gdzie do 1944 roku będzie prowadził stała audycję chopinowską.

Powstają liczne utwory fortepianowe: Preludium, Opętanie, Marzenie, Echo oraz Siedem tańców szwedzkich na dwa fortepiany.

5 marca — Józef Stalin podpisuje dokument o likwidacji polskich więźniów wojennych.
29 czerwca — w Szwajcarii umiera Paul Klee.
21 października — ukazuje się drukiem powieść Ernesta Hemingaya – Komu bije dzwon.
7 listopada — prawykonanie Symfonii in C Igora Strawińskiego, dzieła utrzymanego w stylistyce neoklasycznej.

1941

Maciejewski często występuje w duecie z szwedzkim pianistą Sixtenem Eckebergiem.

15 stycznia — w obozie w Görlitz zostaje wykonany Quatour pour la fin du temps Oliviera Messiaena.
22 czerwca — Niemcy napadają na Związek Radziecki.
9 października — prezydent USA Franklin Delano Roosevelt podejmuje decyzję o programie mającym na celu budowę bomby atomowej. Projekt ten będzie znany jako „projekt Manhattan”.

1942

23 sierpnia — początek bitwy pod Stalingradem – przełomowy moment drugiej wojny światowej.
14 lutego — powstaje Armia Krajowa (z przekształconego Związku Walki Zbrojnej).
1943

Maciejewski komponuje Oberka na dwa fortepiany.

19 kwietnia — wybucha powstanie w getcie warszawskim.
28 listopada—1 grudnia — konferencja wielkich mocarstw w Teheranie.
8 października — Béla Bartók kończy pisać Koncert na orkiestrę
28 marca — w Beverly Hills umiera Sergiusz Rachmaninow.

1944

9 marca Maciejewski występuje w duecie ze szwedzkim pianistą Alexem Portnoffem wykonując aranżacje swojego autorstwa oraz własne kompozycje na dwa fortepiany.

Nasilenie się problemów zdrowotnych kompozytora. Przechodzi ciężką operację.

Maciejewski komponuje Alllegro concertante na fortepian i orkiestrę.

1 lutego — umiera Piet Mondrian.
1 sierpnia — wybucha w Warszawie powstanie. Przyniesie ono zagładę miasta, zginą też poeci: Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy oraz kompozytor Roman Padlewski.
13 grudnia — we Francji umiera Wassily Kandinsky.

1945

11 stycznia — prawykonanie Allegro concertante Maciejewskiego w Göteborgu spotyka się z dobrym przyjęciem publiczności i krytyki.

Kompozytor rozpoczyna pracę nad monumentalnym Requiem poświęconym ofiarom wojny

Dalsze problemy zdrowotne (kolejne operacje). Niestety lekarze nie są w stanie wiele pomóc .

17 stycznia — wyzwolenie Warszawy przez wojska radzieckie.
8 maja — koniec drugiej wojny światowej.
24 października — powstaje Organizacja Narodów Zjednoczonych.
15 września — w Wiedniu Anton Webern zostaje przypadkowo zastrzelony przez żołnierza amerykańskiego.
26 września — w Nowym Jorku umiera Béla Bartók.

1946

Maciejewski rozpoczyna współpracę z Ingmarem Bergmanem, dla którego pisze muzykę teatralną do sztuki Caligula.

Po wizycie teściowej następuje kryzys w małżeństwie Maciejewskiego. Elvi wyjeżdża z matką do Szwajcarii.

Kompozytor postanawia sam leczyć się za pomocą diety i odpowiedniego, rygorystycznego  trybu życia. Przynosi to nieoczekiwanie dobre rezultaty.

5 marca — Winston Churchill podczas przemówienia w Fulton (USA) mówi o „żelaznej kurtynie”.
1 października — ogłoszenie wyroku Międzynarodowego Trybunału Wojskowego w Norymberdze. Na karę śmierci zostało skazanych 12 niemieckich zbrodniarzy wojennych.
Z inicjatywy Wolfganga Steinecke rozpoczynają działalność Międzynarodowe Kursy Nowej Muzyki w Darmstadcie.
Hermann Hesse otrzymuje nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.

1947

Maciejewski nawiązuje współpracę z Knutem Strömem – wybitnym szwedzkim reżyserem. W wyniku tej współpracy powstaje muzyka Maciejewskiego do dramatu chińskiego – Śpiew lutni. W liście do rodziców kompozytor pisze: „Mam przed sobą miesiąc ciekawej pracy nad skomponowaniem muzyki do oryginalnego, starego chińskiego dramatu, który na jesień będzie wystawiony w tutejszym teatrze.”

Prace nad Requiem są już bardzo zaawansowane. W liście do brata Zygmunta z lutego kompozytor relacjonuje: „Jak widzisz cała msza jest rozplanowana, jest ona również w całości muzyczne naszkicowana. Gotowa i skomponowana jest prawie cała pierwsza część, a więc Introitus, Kyrie, Graduale z Tractus oraz Dies irae nie całkiem.”

19 stycznia — w Polsce wybory do Sejmu Ustawodawczego.
5 czerwca — ogłoszenie Planu Marschalla.
Wydanie powieści Alberta Camusa Dżuma.
Tomasz Mann kończy prace nad powieścią Doktor Faustus, w której ważnym wątkiem jest życie kompozytora wzorowane na postaci Arnolda Schönberga.
André Gide zostaje laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury.
Powstają nowatorskie utwory Andrzeja Panufnika: Kołysanka i Krąg kwintowy.

1948

Maciejewski pisze muzykę do Macbetha w reżyserii Bergmana.

W maju spotyka się z Witoldem Małcużyńskim, który ma mu pomóc w organizacji koncertów w Ameryce Południowej.

17 lipca — kompozytor rozwodzi się z Elvi.

W sierpniu odwiedza Oslo w celu nawiązania współpracy z tamtejszym teatrem.

Na jesieni spotyka się z koncertującym w Göteborgu Arturem Rubinsteinem, który obiecuje mu pomoc w wyjeździe do USA w celu dokończenia Requiem.

W nocy z 22 na 23 kwietnia rozpoczyna się blokada Berlina przez ZSSR. Potrwa ona przez 11 miesięcy.
25–28 sierpnia — we Wrocławiu odbywa się Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju.
6 kwietnia — w Katowicach ma miejsce prawykonanie I Symfonii Witolda Lutosławskiego.
15 grudnia — w Auli Politechniki Warszawskiej odbywa się Kongres Zjednoczeniowy PPS i PPR – powstaje PZPR.

1949

Kompozytor pracuje nad Requiem, jednocześnie podejmuje samodzielne studia w dziedzinie instrumentacji oraz próbuje żyć zgodnie z naturą (w tym czasie rzuca palenie, choć ma obawy czy dobrze wpływa to na jego pracę twórczą).

4 kwietnia — w Waszyngtonie podpisanie Traktatu Północnoatlantyckiego, który ustanawia NATO.
5–9 sierpnia — Zjazd Kompozytorów i Krytyków Muzycznych w Łagowie Lubuskim.
George Orwell wydaje swój profetyczny Rok 1984 (w Polsce zakazany przez cenzurę do 1989 roku).
Sinfonia rustica Andrzeja Panufnika otrzymuje I miejsce na Konkursie Kompozytorskim zorganizowanym z okazji stulecia śmierci Chopina.